Tô cháo đậu đỏ

Trời tháng 11 đã bắt đầu lạnh. Cái lạnh của những buổi sớm khi mặt trời còn chưa kịp lên, và công viên vẫn ẩn mờ trong lớp sương mù dày đặc, dễ khiến người ta chùng chình những nỗi nhớ. Xa xăm, vời vợi.

Co ro cút rút trong chiếc áo ấm, rảo chân đi bộ, mà nghe hơi lạnh tràn qua mặt, chui vào mũi. Tái tê.

Trong cái lạnh chưa đến nỗi cóng tay, cóng chân, tự dưng bỗng thèm tô cháo đậu. Cháo đậu đỏ nước cốt dừa. Quái lạ, dưng mà thèm chi cái món nghèo hèn vậy trời!

Không biết. Trong một miền ký ức nào đó, cái gánh cháo đậu đỏ của bà già nơi đầu xóm ngày xưa cứ rục rịch kéo về.

Bà bán cháo đậu. Ðám con nít ngày xưa cứ kêu bà như vậy, không có bà hai, bà ba, bà chín gì hết. Chỉ là bà bán cháo đậu. Bà già bao nhiêu tuổi, không biết, chỉ biết là cho đến tận bây giờ, tôi vẫn chưa nhìn thấy có người nào da nhăn nheo như bà. Nhăn nheo, đen đúa, còng quắt queo dưới chiếc đòn gánh, là hình ảnh của bà bán cháo đậu mà tôi còn nhớ.

Cháo đậu đỏ của bà luôn đặc sánh, đỏ màu đỏ của nhưn chuối trong cái bánh tét. Và lúc nào cũng bốc khói. Chưa bao giờ tôi ăn cháo đậu đỏ của bà mà không phải phù phù chu mỏ thổi, rồi cứ lấy muỗng hớt hớt từ lớp trên mặt mà ăn dần xuống.

Gánh cháo của bà chỉ có nồi cháo bằng đất (chắc giữ nóng được lâu), một tô nước dừa, một hũ muối đậu, và một tô dưa mắm.

Những đứa con nít nghèo xóm tôi khi đó, sáng cầm tiền quà sáng ra, hoặc chỉ biết sà vào gánh cháo của bà, hoặc gánh bánh canh không thịt, còn không thì gánh xôi ngọt, hoặc gánh bánh bột. Hầu như chỉ có vậy, là sung sướng lắm, cho những ngày được ăn quà sáng bên ngoài, chứ không phải là chén cơm nguội chiên lên cùng ít mỡ heo và nước mắm.

Hơn 30 năm rồi, tôi không còn nhớ tô cháo đậu giá bao nhiêu. Chỉ biết cứ khi đã ngồi chồm hổm trước gánh cháo, chìa tiền ra, là bà lấy cái tô đá, cái tô như cái quặng, tức miệng thì to mà đít thì bé, cũ kỹ, mòn mẻ, hất vào một vá cháo, là đã đầy lưng chừng miệng.

“Nước dừa không?” – Gật đầu. “Muối đậu không?” – Gật đầu. “Dưa mắm không?” – Lắc đầu.

Rồi với hai tay bưng lấy tô cháo, đã được cho vào cái muỗng nhôm trẹt lét, từ từ chu mỏ thổi, hớt hớt mà ăn, mà hít hà, nóng quá, béo quá. Ăn xong tô cháo, cũng đủ đưa tay quẹt vài giọt mồ hôi. Ðứng lên dậm dậm cái chân chút cho đỡ tê. Hai tay kéo kéo, giũ giũ chiếc quần bị dính vào chân do ngồi lâu. Rồi thủng thẳng đưa tay chùi miệng, tung tăng đi về. Tưởng như cuộc đời ngon nhất chỉ có cháo đậu đỏ nước dừa.

Hơi ấm nóng của tô cháo đậu, mùi béo ngậy của nước dừa, vị mằn mặn của muối đậu từ 30 năm trước cứ xông xốc xộc vào lỗ mũi trong cái buổi sáng sương mù dầy đặc trong công viên Mile Square Park. Ði cho nhanh, lấy xe tạt ngang ngôi chợ Việt Nam mở cửa sớm, mua gói đậu đỏ, mua lon nước dừa. Chạy về nhà, bắc nồi cháo đậu.

Không trọn vẹn màu cháo đỏ như màu đỏ nhưn chuối của cái bánh tét.

Không ngầy ngậy vị béo của miếng nước cốt dừa tươi, tự bào tự vắt.

Không đủ vị mặn cần có của tô muối đậu (muối nhiều hơn đậu) ngày xưa.

Nhưng bưng tô cháo. Phù phù chu mỏ thổi, từ từ hớt hớt lớp trên ăn dần xuống.

Mà ra hình ảnh của đứa nhóc – tôi – ngày xưa, xưa lắm, ăn được tô cháo, cứ ngỡ, trên đời này, không gì là ngon hơn vậy…